چارچوب معماری سازمانی ایران


اولین اقدامات مرتبط با معماری سازمانی در سال 1377 در وزارت جهاد کشاورزی آغاز شد، پس از چندین سال فرهنگ‌سازی و کسب تجارب اولیه، شروع رسمی فعالیت‌های مرتبط با معماری سازمانی در مقیاس کشور در سال 1382 و با تاسیس کمیته فنی معماری اطلاعات ایران – تحت پوشش دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی- رقم خورد و به دنبال آن کسب و ترویج دانش بومی معماری سازمانی در اولویت قرار گرفت. دستاوردهای کمیته فنی را میتوان محرک اصلی در نهادینه شدن دانش و تخصص معماری سازمانی در کشور دانست، بگونه ای که بر اساس ارزیابی نهادهای مرجع بین‌المللی در حوزه معماری سازمانی، جایگاه ایران به رده 9‌ام و بالاتر از بسیاری از کشورهای صنعتی رسیده بود.
همزمان با فعالیت های کمیته فنی معماری اطلاعات، در دانشگاه ها نیز اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی بر حوزه معماری سازمانی و سپس معماری سرویس گرا متمرکز شدند که حاصل آن بیش از ده‌ها پایان نامه تحصیلات تکمیلی(دکترا و کارشناسی ارشد) و نزدیک صد عنوان مقاله و پژوهش فنی منتشر شده است.
از اوایل دهه 80 در کنار تحقیقات علمی و فنی، اجرای پروژه های کاربردی برای دستگاه های دولتی و شرکت های خصوصی نیز شروع شد و چندین شرکت مشاور در حوزه تدوین و اجرای طرح های معماری سازمانی فعال شدند که مشتریان متنوعی از وزراتخانه ها و سازمانهای دولتی تا شرکت های خصوصی و تولیدی داشته اند. دستاورد نزدیک به دو دهه تجارب معماری سازمانی در ایران، اجرای نزدیک به 100 پروژه بزرگ معماری سازمانی و طرح جامع فاوا بوده است.
در سال 86 با گسترش فعالیت های پژوهشی و کاربردی حوزه معماری سازمانی، دانشگاه شهید بهشتی موفق شد به عنوان اولین دانشگاه ملی مجوز پذیرش دانشجوی کارشناسی ارشد در رشته معماری سازمانی را کسب نموده و از سال 87 تا اکنون، هرساله دانشجویان علاقمند در این مقطع پذیرش و پس از گذراندن دروس مختص به معماری سازمانی وارد بازار کار شده‌اند.
با گسترش فعالیت های پژوهشی و نیز اجرای پروژه های موفق متعدد، سرانجام در سال 90 با حمایت سازمان فناوری اطلاعات ایران، اولین آزمایشگاه معماری سازمانی سرویس‌گرا با هدف ترویج، آموزش و استانداردسازی متدهای معماری سازمانی سرویس‌گرا در کشور تاسیس شد.
سرانجام در سال 1394 و با تصویب طرح تدوین چارچوب و برنامه ملی معماری سازمانی ایران، مجموعه فعالیت های علمی، فنی و اجرایی معماری سازمانی در کشور منسجم تر از گذشته تحت هدایت کمیسیون توسعه دولت الکترونیکی قرار گرفت. در همین راستا نهایتا نسخه اول چارچوب معماری سازمانی در سال 95 منتشر شد.